Podczas gotowania, jednym z najważniejszych elementów, które sprawiają, że potrawa jest perfekcyjna, jest sos. A jednym z kluczowych elementów dobrego sosu jest jego konsystencja, którą możemy regulować poprzez zagęszczanie. Najczęstsze i najprostsze sposoby zagęszczania sosu polegają na użyciu mąki. Jak to zrobić, jaką mąkę wybrać i kiedy ją dodać? O tym wszystkim opowiemy w tym artykule.
Jak zagęścić sos mąką?
Zanim jednak przejdziemy do szczegółów dotyczących zagęszczania sosu mąką, warto wyjaśnić dlaczego takie zagęszczanie bywa konieczne. Sosy, które są za rzadkie nie tylko nie wyglądają zbyt estetycznie, ale mogą też zupełnie „znikać” przy serwowaniu potrawy. Zagęszczając sos zapewniamy mu odpowiednią konsystencję, a także znacznie poprawiamy jego smak i wygląd. Dodatkowo, zagęszczony sos lepiej adhezuje do serwowanych składników potrawy, co znacznie podnosi doznania smakowe.
Możliwości zagęszczenia sosu mąką jest wiele, zarówno od strony technicznej, jak i smakowej. Ważne jednak, aby pamiętać, że nie każda mąka jest odpowiednia do każdego sosu, a precyzyjne dodawanie mąki i kontrolowanie procesu zagęszczania jest kluczem do otrzymania sosu idealnej konsystencji.
Wybór odpowiedniej mąki do zagęszczania sosu
Na rynku dostępne są różne rodzaje mąki, które różnią się między sobą właściwościami, a co za tym idzie, efektami jaki dają podczas gotowania. Przede wszystkim, warto podkreślić, że o ile mąka pszenna typ 500 jest najczęściej używana do zagęszczania sosów, to nie jest jedynym, ani nawet najlepszym wyborem. Rodzaj mąki, który wybierzesz do zagęszczania sosu, powinien zależeć od kilku elementów.
Pierwszym z nich jest konsystencja sosu, którą chcesz uzyskać. Mąki o wyższym stopniu przemiału, takie jak mąka pszenna typ 500 czy typ 650, dają sosy o gładkiej, jednolitej konsystencji. Mąki o niższym stopniu przemiału, np. razowe, dają sosy o „grubszym” charakterze, które mogą dodatkowo wzbogacać smak potrawy.
Drugim elementem jest rodzaj sosu. Do sosów o delikatnym smaku lepiej pasują mąki o łagodnym smaku, takie jak mąka pszenna, ryżowa czy kukurydziana. Do sosów o intensywnym, głębokim smaku można zaś wybrać mąki o bardziej wyrazistym smaku, np. żytnią czy gryczaną.
Trzecim czynnikiem jest dieta. Osoby na diecie bezglutenowej powinny unikać mąki pszennej i wybrać mąkę z ryżu, kukurydzy, amarantusa czy quinoa.
Metody dodawania mąki do sosu
Istnieje kilka metod dodawania mąki do sosu i warto je zrozumieć, aby móc efektywnie manipulować konsystencją sosu i unikać nieprzyjemnych niespodzianek, jak utworzenie się grudek czy przypalenie sosu. Najpopularniejsze metody to: bezpośrednie dodanie mąki do sosu, zastosowanie tzw. zasmażki, użycie mączki z bułki tartej czy użycie rozmieszanego w wodzie lub bulionie zagęszczacza na bazie mąki.
Dodawanie mąki bezpośrednio do sosu jest najprostszą, ale jednocześnie najryzykowniejszą metodą. Mąka, dodana bezpośrednio do gorącego płynu, ma tendencję do tworzenia grudek. Aby tego uniknąć, mąkę należy bardzo powoli sypać do sosu, jednocześnie intensywnie mieszając. Pomocne może być również przesianie mąki przez drobne sitko bezpośrednio do sosu.
Zasmażka to klasyczna polska metoda zagęszczania sosu. Polega na podsmażeniu mąki na tłuszczu (masło, smalec) do momentu, kiedy zacznie ona mieniać się złotym kolorem. Następnie, stopniowo dodaje się płyn do zasmażki, mieszając energicznie aby uniknąć powstania grudek.
Mączka z bułki tartej jest świetną opcją dla tych, którzy chcą zagęścić sos, ale obawiają się formowania się grudek. Wystarczy powoli wsypać mączkę do sosu, a następnie gotować sos na małym ogniu przez około 10 minut, do momentu aż mączka się rozpuści i sos zgęstnieje.
Zagęszczacz na bazie mąki, rozmieszany w zimnej wodzie lub bulionie, to kolejna metoda, która eliminuje ryzyko powstawania grudek. Tak przygotowany zagęszczacz powoli dodajemy do sosu, stale mieszając.
Przy każdej z tych metod, ważne jest aby stopniowo dodawać mąkę lub zasmażkę, kontrolować konsystencję sosu i na bieżąco dostosowywać ilość dodanej mąki. Pamiętajmy również, że sos po dodaniu mąki powinien gotować się przynajmniej kilka minut, aby mąka nabrała odpowiednich właściwości zagęszczających i aby sos miał szansę zgęstnieć.
Podsumowując, zagęszczanie sosu mąką to nie tylko konieczność w wielu przypadkach, ale też szansa na wydobycie pełni smaku potrawy. Wybierając odpowiednią mąkę, kontrolując proces zagęszczania i stosując odpowiednie metody dodawania mąki, będziemy mogli cieszyć się zawsze doskonałymi sosami do naszych ulubionych potraw.
